İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi Avusturya’nın başkenti Viyana’da devam eden İran nükleer anlaşmasının yeniden canlandırılması için yürütülen müzakerelerin yaptırımların kaldırılması için irade gösterilmediği sürece başarıya ulaşamayacağını söyledi.
Resmi temaslar için Katar’da bulunan Reisi, Katar Emiri Şeyh Tamim bin Hamad al-Thani ile ortak basın toplantısı sırasında “Amerika Birleşik Devletleri (ABD) büyük yaptırımları kaldırmaya niyetli olduğunu kanıtlamalıdır” diye konuştu.
Reisi bir anlaşmaya varabilmek için müzakereler ve nükleerle ilgili konularda garantilerin gerekli olduğunu belirterek “Saldırganlık başarısızlığa mahkumdur. Direnç sonuç getirdi ve bölgesel hiçbir sorunun askeri çözümü yok ” ifadelerini kullandı.
Hatipzade: Müzakerelerde önemli ilerleme kaydedildi, geriye zor konular kaldı
Öte yandan başkent Tahran’daki haftalık basın toplantısında konuşan İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatipzade, “Müzakerelerde önemli ilerleme kaydedildi. Görüşülecek konu sayısı azaldı. Fakat bundan sonra geriye en zor, en ciddi ve kilit konular kaldı” şeklinde açıklamada bulundu.
Avrupa ve ABD’nin alacağı kararları beklediklerini ve bu konuda henüz bir ilerleme kaydedilemediğini dile getiren Hatipzade, “Eğer kırmızı çizgilerimizin ve İran halkının hak ve hukukunun görmezden gelindiği bir noktaya gelirsek, anlaşma yapmayız. Hiçbir zaman İran halkının haklarından taviz vermeyeceğiz” diye konuştu.
ABD’nin İran’la bazı konuları doğrudan görüşmek istediğini belirten Hatipzade, “Washington yönetimi, bu talebini eski Başkan Donald Trump döneminde de gündeme getirmişti. Fakat bu talep, Trump’ın diğer işleri gibi şov amaçlıydı. Bazı konuları dolaylı olarak ABD’yle görüşüyoruz” ifadelerini kullandı.
“Nükleer silah peşinde değiliz”
Anlaşmanın taslak metninde İran’ın Güney Kore bankalarındaki milyarlarca dolarının serbest bırakılması ve İran’da tutuklu bulunan Batılıların salıverilmesi gibi konulara atıf yapıldığı bildiriliyor. Uzmanlar önümüzdeki iki haftanın anlaşmanın geleceği ve İran’ın nükleer silah geliştirmede ulaştığı aşama açısından kilit önem taşıdığını belirtiliyor.
İran’ın nükleer faaliyetleri konusundaki Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak adlandırılan anlaşma, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 5 daimi üyesi (İngiltere, ABD, Çin, Fransa, Rusya) ile Almanya ve İran arasında 2015 yılında imzalanmıştı.
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın 2018’de ülkesini tek taraflı olarak anlaşmadan çekmesi kararı sonrasında İran’a uygulanan ekonomik yaptırımlar tekrar uygulamaya konulmuştu. Bunun üzerine Tahran yönetimi nükleer faaliyetlerine aşamalı olarak geri dönmüştü.
İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney geçtiğimiz hafta televizyonda yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında ülkesinin nükleer silah değil, nükleer enerjinin barışçıl kullanımının peşinde olduğunu dile getirmişti.
KOEP’in yürürlüğe konulmasına yönelik görüşmeler, Kasım 2021’den bu yana Avusturya’nın başkenti Viyana’da sürüyor.
Kaynak: Euronews Türkçe
