Toplulukları Galeyana Getirme Yöntemi: İnsandışılaştırma
İnsanlar günlük hayatta yapmayacakları davranışları bir grup veya topluluk içinde kolaylıkla sergileme eğiliminde olabilmektedirler. “Grubun” birey üzerindeki etkisi ortadan kalktığında, yani birey kendi ile...
Entelektüel Kapasite (1) Yıllardır Tırpanlanan Entelektüel Kapasitemiz
Hayat kalitesini artırmak ve toplumu iyileştirmek bilimin amaçları arasındadır. Fakat sanki sırf bu amaçlar gerçekleşmesin diye, geçmişten günümüze bir takım politikacılar ve hükümetler sosyal...
Otoyolda Namaz ve Maneviyat Güvenliği Sorunu
Maneviyattan arınmış bir din anlayışı neticesinde ortaya çıkan eylemler sadece bireysel değil toplumsal boyutları da olan ciddi bir güvenlik sorunudur.
Geçtiğimiz günlerde görüntüleri sosyal medyada...
Zihnimizin Antivirüs Programı: Durumsal Farkındalık (1)
Birey ve toplum, bilinçaltının savunmasız sınırlarından içeriye girmek için fırsat bekleyen mütecaviz unsurlara karşı, sağlam ve etkin gözetleme kulelerine şiddetle ihtiyaç duymaktadır. Adeta bir...
Entelektüel Kapasite (3) Teşhis ve Çözüm Önerileri
Önceki iki bölümde ana başlığımıza dair çeşitli kavramları irdeledik, bilimsel veriler ortaya koyduk, iktidarın yıllardır toplumu ve gelecek nesilleri nasıl ve neden cehalet çıkmazına...
Mağdur
Mağdura ve mağduriyete dair düşünceleri sistematize ederken birçok hipotez oluşturmak mümkündür. Hipotezleri desteklemek için kurulacak her cümleyi, o hipotezi doğrulamak ya da yalanlamak için...
Zihnimizin Antivirüs Programı: Durumsal Farkındalık (4) Görsel Medya ve Teyit Yanlılığı
Yazımızın da çıkış noktasını oluşturan iletişim vasıtalarından olan görsel ve yazılı medya, durumsal farkındalık mekanizması ile en etkili sonuç alabileceğimiz yerlerden birisidir. Örneğin, karşımızda...
Suskunluğun Gizemi Konforu ve Bedeli
Suskunluğa büyük anlamlar yükleyen bir medeniyetin evlatlarıyız. Söz gümüşse, sükût altındır. Sükût ikrardan gelir… Hafızamızı zorlasak onlarcasını sayabileceğimiz, susmayı yücelten özlü sözlerimiz var. Aslına...
Zihnimizin Antivirüs Programı: Durumsal Farkındalık (3) Kavrama ve Mukayese
Durumsal Farkındalığın ikinci ana bölümüne geçmeden hatırlatmakta fayda var. Birinci bölüm doğru bir şekilde yerine getirilmeden devamında yapılan gayretler bir şey ifade etmeyecektir.
İkinci bölümün...
Zihnimizin Antivirüs Programı: Durumsal Farkındalık (2) Zihinsel Resim ve Algıda Seçicilik
Birçoğumuz, “İki resim arasındaki 7 farkı bulunuz,” türünden bulmacalar çözmüşüzdür. Genellikle bulmaca çözülürken resimlerden birisi referans alınır ve diğer resimdeki farklılıklar bulunur. Durumsal Farkındalık...
Kolektif Bilinç (4) Değerler Sistemi ve Hatalı Kodlamalar
Kolektifin bilincin inşasında ortak değerler sisteminin ne denli önemli olduğundan sıklıkla bahsedildi. Bu bölümde, söz konusu değerler manzumesinin oluşumunda dikkat edilmesi gereken birkaç hassas...
İnsan Neyden Korkmalı?
İnsanlardan, mesela diktatör ruhlu yöneticilerden korktuğumuz kadar, insan olmanın gereklerini yerine getiremiyor olmaktan korkuyor muyuz? Hayır!
Peki, bu korkusuzluk hali, vicdanlarımızda bir ürperti oluşturuyor mu?...
Mağdur (ve) Hukuk
Mağduriyet her zaman hukukun alanı içerisinde ele alınabilecek bir konu mudur? İlk anda öyleymiş gibi görünür. Zira hukuk metinleri çok kere suçtan zarar göreni...
Kurtuluş Mafyanın Haykırmasında mı, Halkın (Durumsal) Farkındalığında mı?
Gelişen teknoloji ve iletişim vasıtaları ile bilgiye ulaşmak her zamankinden daha fazla kolaylaşmıştır. Ancak bu kolaylık, bilginin kaynağının ve güvenilirliğinin tespitinde bir takım zorlukları...
Korkunun Sıradanlığı
Son günlerde korku kavramı üzerinden bir tartışmadır aldı başını gidiyor.
Çoğu zaman korkularımızı bireysel kaygılarımızın ötesine taşıyamıyoruz. Önü alınamayan toplumsal sorunlara dair herkesin bir düşünce...
Kolektif Bilinç (1) Toplumsal Antikorumuz
Harp tarihi okurları iyi bilir ki, hiçbir zaman, tek bir askerin eline alacağı tüfek ve teçhizatla yapacağı münferit hareketler, topyekûn bir savunma için fazla...
Yalan Labirentinde Gerçekleri Keşfetme Sanatı
İnsanlığın varoluşundan beri, yalan ve gerçek arasındaki ince çizgi sürekli insanların zihnini meşgul etmiştir. Toplumsal ilişkilerden politik arenaya kadar, yalanın izlerini sürmek, gerçeği aydınlatmak...
Siyaset Mühendisliğinin Dünü ve Bugünü
Siyaset, zamanın acımasız biçimde değişime uğrattığı bir yönetim ve iletişim alanı. Herkesin bildiği, daha doğrusu bildiğini zannettiği, oysa gerçekte birçoğumuzun inceliklerine vakıf olamadığı bir...
Mağduriyetin Sıradanlığı ve Kanıksanmışlığı
Mağduriyetin bireysel hikâyesi, kişilerarası ilişkiler etrafında örgülendiğinde, bireyde oluşturduğu travmanın göstergeleri nispeten somut ve ölçülebilir niteliklere sahiptir. Bu ilişkinin aktörleri (her iki yönü için...
Kolektif Bilinç (2) Ahlaki Değerler ve “Bana Dokunmayan Yılan Bin Yaşasın”...
“Kolektif Bilinç” kavramının tarihsel çıkış noktasını göz önüne aldığımızda, sosyolojik anlamda önemli bir boşluğu doldurduğunu görürüz. Bu noktada şu soruları dikkate alalım:
Demokrasi, insan hakları,...